აგილი
ტალკოტ პარსონსის მიერ შემოტანილი თეორიული კონსტრუქცია.
საზოგადოების ისეთი მდგომარეობა, რომელიც ხასიათდება სოციალური ურთიერთობების მარეგულირებელი ნორმების შესუსტებით, ან მათ მიმართ გ
ე.
ამგვარი დაყოფა ეკუთვნის რობერტ მერტონს.
ორი რიგის რეგულაციები, როდესაც ერთი ბუნებრივი წესრიგის (კანონზომიერების) წყაროა, ხოლო მეორე - საზოგადოებრივისა.
მოქმედებათა ის შედეგები, რომლებიც არ ყოფილა ნაგულისხმევი და წინასწარ გათვლილი.
აღნიშნული ცნებები შემოიტანა გერმანელმა სოციოლოგმა ფერდინანდ ტიონისმა (1855-1936), რათა ერთმანეთისგან განესხვავებინა ერთობა (გე
კატეგორია, რომელსაც იყენებენ რაოდენობრივი სოციოლოგიური კვლევის კონტექსტში; აღნიშნავს შესასწავლი სოციალური ობიექტის სრულ (აბსოლ
სოციოლოგიაში ეს ცნება გამოიყენება ქალაქების იმ უბნების (რაიონების) აღსანიშნავად, რომლებიც გამოირჩევა ძალზე ღარიბი დასახლებებით
ადამიანთა ერთობებს შორის სოციალურ ურთიერთობებში სახელმწიფო საზღვრების მნიშვნელობის შემცირების პროცესი, რომელიც მსოფლიო მასშტაბ
იმ ქცევის აღნიშნვა, რომელიც ეწინააღმდეგება საზოგადოებაში აღიარებულ ნორმებს.
ამ ცნებით აღინიშნება არალეგალური ან ანტისოციალური ქმდებები, რომლებიც მოიცავს უამრავ სხვადასხვა ხასიათის სამართლებრივ და სოციალ
გიდენსის მიხედვით, აღნიშნავს ინდივიდის უნარს „აქციოს“ საგნები (მოვლენები) სიტყვებად.
ტალკოტ პარსონის მიერ სოციალურ სისტემათა ანალიზისათვის შემოტანილი ცნება.
გაგება უნარი იმისა, რომ გაგებულ იქნეს სხვა ადამიანთა ქცევა და ატიტუდები, რომდენადაც ისინი საკუთარ გამოცდილებაში შეიძლება არსებ
თვალსაზრისი, რომელიც უარყოფს ცოდნის კონვენციურ ან რელატიურ ხასიათს და აღიარებს, რომ ფილოსოფიას ან მეცნიერებას შეუძლია მიაღწიოს
ტექნიკა, დაკავშირებული კომპარატულ ანალიზთან, როდესაც ხდება ორი საზოგადოების სპეციფიკური ასპექტების შედარება, რათა დადგინდეს მა
ვებერის თანახმად, ერთგვაროვანი და განმეორებადი მოქმედებები, რომლებიც ორიენტირებულია განსაზღვრულ წესებზე, ნორმებსა და მაქსიმებზ
ახდენს იმ სოციალური პროცესების ანალიზს, როდესაც გარკვეულ მოქმედებებს, ინდივიდებს ან ჯგუფებს მიაწერენ („აკერებენ“) პოზიტიურ ან
ტერმინი სოციოლოგიაში (საერთოდ, სოციალურ მეცნიერებებში) შემოტანილია მაქს ვებერის მიერ.
პროცესი, რომლის დროსაც სოციალური ღირებულებები, ნორმები და იდეები ინდივიდების მიერ ჩაითვლება როგორც მათი საკუთარი და აღიქმება რ
სოციოლოგიური გამოკვლევის ორი ტიპი.
რაოდენობრივი სოციოლოგიური კვლევის მეთოდი, რომელიც დაკავშირებულია მედიის შინაარსის (ინფორმაციის) შესწავლასთან, როდესაც ხდება მი
კ–ს ხშირად ალტერნატიულ კულტურასაც უწოდებენ, რითაც აღინიშნება
თვალსაზრისი, რომლის თანახმადაც, კულტურა შეიძლება გაგებულ იქნეს მხოლოდ მისი საკუთარი ღირებულებებისა და ნორმების მისივე კონტექსტ
ამ ცნებით ვებერთან აღინიშნება ლეგიტიმური (კანონიერი) წესრიგის ერთ–ერ
ფართო აზრით, ნიშნავს სოციალური წესრიგის, მოქმედების, მოქმედი პირის
ცნება, შემოტანილი იმ საზოგადოების დასახასიათებლად, რომელიც შედგება ატომ
იმ პრინციპებისა და ხერხების ერთობლიობა, რომელიც ახდენს მეცნიერული კვლევის ორგანიზებას.
თეორიული პოზიცია, რომელიც მოითხოვს, რომ ადეკვატური სოციოლოგიური ანალიზი ეფუძნებოდეს მხოლოდ ცალკეული ინდივიდების მახასიათბლებს.
მოიცავს თეორიებს, როემლიც ფოკუსირდება მცირე მასშტაბებზე, კერძოდ ინდივიდებსა და ყოველდღიურ ცხოვრებაში მათ შორის ურთიერთობებზე (
ვებერის მიხედვით, სოციალური წესრიგის თვისება, რომელიც უფრო მეტს აღნიშნავს, ვიდრე ქცევის უბრალო ერთგვაროვნებაა, განპირობებული
მოქმედების შესახებ თეორიების და საერთოდ, გაგებითი სოციოლოგიის ძირითადი ასპექტი, რომელიც გულისხმობს მიდგომა-დამოკიდებულებებს (ა
რობერტ მიხელსის (1876-1936) მიერ თავის წიგნში – „პოლიტიკური პარტიები“ (1911) ჩამოყალიბებული პრინციპი, რომლის თანახმადაც, ნების
განმეორებითი სოციოლოგიური გამოკვლევის ტიპი, რომელიც გულისხმობს ერთი და იმავე სოციალური ობიექტის შესწავლას გარკვეული დროითი ინტ
იდეათა და შეხედულებათა ერთობლიობა (უპირატესად საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში); აყალიბებს კონსენსუსურ ჩარჩოს ან მოდელს, რომლის
ე. გიდენსის მიხედვით, გამოხატავს, ქცევის განმეორებადი (რუტინული) ფორმების ნაგულისხმევ, იმპლიციტურ ცოდნას.
პროცესი, რომლის მეშვეობითაც თანამედროვე საზოგადოებებში სოციალური პრობლემების გააზრება და გადაჭრა ხდება ლოგიკისა და რაციონალობი
ზოგადი აზრით, აღნიშნავს იმას, რაც გონებისეულია, ანუ რისი წვდომა და ახსნა შეიძლება ინტელექტის საფუძველზე, საპირისპიროდ ირაციონა
ვებერი განიხილავს რაციონალობის ოთხ ფორმას: ა) კონცეპტუალური (რაციონალური) - იგულისხმება ნებისმიერი კოგნიტური პროცესი, რომელიც
სხვანაირად რაციონალური მოქმედების თეორიასაც უწოდებენ.
აბსტრაქტული ცნების განხილვა, თითქოს მას ჰქონდეს რეალური (კონკრეტული) არსებობა.
მერტონის მიხედვით, დევიაციის ერთ-ერთი ფორმა, როდესაც ინდივიდები უარყოფენ როგორც საზოგადოებაში (კულტურაში) აქცენტირებულ (გაზიარ
მერტონის მიხედვით, საზოგადოებაში ინდივიდთა შეგუების ტიპი, როდესაც ხდება ინსტიტუციური ნორმების გამძაფრებული, უპირობო დაცვა კულტ
მოსალოდნელი ქცევა, რომელსაც ინდივიდი ასრულებს კერძო სიტუაციაში და რომელიც დაკავშირებულია კონკრეტულ სტატუსთან.
სიტუაცია, რომელიც იქმნება მაშინ, როდესაც სხვადასხვა სტატუსიდან გამომდინარე მოთხოვნები ერთმანეთს ეწინააღმდეგება.