რაიმე მოსაზრება (ვარაუდი) პოპულაციის რიცხვითი მახასიათებლების ან მისი განაწილების კანონის შესახებ, დებულება ორ ან მეტ ცვლადს შორის მოსალოდნელი კავშირის შესახებ. ჰიპოთეზათა შემოწმების ტესტში ყოველთვის ფიგურირებს ორი ჰიპოთეზა: ნულოვანი ჰიპოთეზა $H_0$ და ალტერნატიური ჰიპოთეზა $H_a$. ჰიპოთეზათა ფორმულირება ყოველთვის ხდება მონაცემთა შეგროვების წინ. მაგალითად, პოპულაციის საშუალოს შესახებ ნულოვანი ჰიპოთეზა ხშირად ასეთი სახისაა $H_0:\mu ={\mu }_0$.

ალტერნატიული ჰიპოთეზა შეიძლება იყოს სამი სახის:

ორმხრივი ალტერნატიული ჰიპოთეზა $H_a:\mu \ne {\mu }_0$

მარჯვენა ცალმხრივი   $H_a:\mu >{\mu }_0$

მარცხენა ცალმხრივი $H_a:\mu <{\mu }_0$

ძალიან მნიშვნელოვანია ის, რომ ჰიპოთეზათა ფორმულირება ხდება შერჩევიდან მიღებული ინფორმაციის წინ. ითვალისწინებენ სიტუაციის ცოდნას და არა იმას, რა მივიღეთ შერჩევაში. 

***

გამოყენებული ლიტერატურა:

Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. SAGE Publications Ltd.

კისი, ჰ. (2008). სტატისტიკა სოციალურ მეცნიერებებში. სოციალურ მეცნიერებათა ცენტრი.  თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა