მულტიპოლარობა

Error message

  • Deprecated function: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in include_once() (line 20 of /var/www/dictionary.css.ge/public_html/includes/file.phar.inc).
  • Warning: "continue" targeting switch is equivalent to "break". Did you mean to use "continue 2"? in include_once() (line 1387 of /var/www/dictionary.css.ge/public_html/includes/bootstrap.inc).
  • Deprecated function: implode(): Passing glue string after array is deprecated. Swap the parameters in drupal_get_feeds() (line 394 of /var/www/dictionary.css.ge/public_html/includes/common.inc).
Multipolarity

საერთაშორისო სისტემის ტიპი, როცა სისტემაში აშკარად დომინირებს სამი და მეტი პოლუსი. მათი გამოყოფის საფუძველია აქტორების ან აქტორთა ჯგუფის შესაძლებლობა და პოტენციური ძალა, როგორც პოლუსის განმსაზღვრელი კრიტერიუმი. როგორც წესი, პოლუსების როლს სისტემაში ასრულებენ არა ცალკეული სახელმწიფოები (თუმცა, ცალკეულ შემთხვევაში ესეც შესაძლებელია, მაგ., აშშ და სსრკ), არამედ სამხედრო–პოლიტიკურ ბლოკებად და კოალიციებად შეკავშირებული სახელმწიფოთა ჯგუფები. მ–ის ყველაზე ნათელი მაგალითია ძალთა წონასწორობის სისტემა. საკუთარი უსაფრთხოების უზრუნველყოფისა და გარედან აგრესიის შიშის გამო სახელმწიფოები ქმნიან კავშირებს ანდა ეტმასნებიან პოტენციურ აგრესორებს. კ. უოლცის აზრით, მ. ზრდის გაურკვევლობას და ეჭვს პოლარულ აქტორებს შორის და შესაბამისად იზრდება არასტაბილურობის საფრთხეც. ცივი ომის დამთავრების შემდეგ საერთაშორისო სისტემამ ძირეული ცვლილება განიცადა. ამჟამად საერთაშორისო პოლიტიკური ეკონომიის თვალსაზრისით, მსოფლიო სისტემა ტრიპოლარულია (აშშ, ევროკავშირი, იაპონია), სამხედრო უსაფრთხოების კუთხით კი აშშ უფრო დომინანტურად გამოიყურება.

***

ტერმინის პირველწყარო:  ​

​სოციალურ და პოლიტიკურ ტერმინთა ლექსიკონი–ცნობარი. (2004) სოციალურ მეცნიერებათა ცენტრი. თბილისი: ლოგოს პრესი

ავტორები: