„ამოვარდნილი“ დაკვირვებები ანუ ის დაკვირვებები (მონაცემები), რომლებიც მკვეთრადაა განსხვავებული მონაცემთა ძირითადი მასივისგან. ამ დროს საშუალო მკვეთრადაა წანაცვლებული „ამოვარდნილი“ დაკვირვებების მიმართულებით და არ წარმოადგენს ცენტრალური ტენდენციის საიმედო საზომს.

მაგალითი: ავსტრალიის ერთ-ერთი უნივერსიტეტის თანამშრომელთა წლიური შემოსავალი 28000, 109000, 26000, 32000, 30000, 26000, 29000. 109000 - ექსტრემალური მონაცემია. გამოვთვალოთ ამ შვიდი მონაცემის საშუალო - გვაქვს $\overline{x}=40000$. ყველა მონაცემი გარდა ერთის 40 000-ზე ნაკლებია, ამრიგად $\overline{x}=40000$ არ აღწერს ტიპობრივ შემოსავალს. ამოვიღოთ ექსტრემალური მნიშვნელობა და გამოვთვალოთ დარჩენილი ექვსი მონაცემის საშუალო: $\overline{x}$ = 28500. ეს საშუალო ხელფასი უკვე კარგად აღწერს ექვსი თანამშრომლის ხელფასებს. 

***

გამოყენებული ლიტერატურა:

Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. SAGE Publications Ltd.

კისი, ჰ. (2008). სტატისტიკა სოციალურ მეცნიერებებში. სოციალურ მეცნიერებათა ცენტრი.  თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა