კულტურათა საკვლევი მიდგომები. ტერმინები ეკუთვნის ლინგვისტ კ. პაიკს, რომელსაც ისინი ლინგვისტური ცნებების – ფონეტიკურისა და ფონემიკურის ანალოგიით შექმნა (ლინგვისტიკაში ფონეტიკა შეისწავლის იმ ბგერებს, რომლებიც ყველა ენაშია, ფონემიკა კი – ერთი ენისთვის სპეციფიკურ ბგერებს). ამის შემდეგ ეს ტერმინები დამკვიდრდა ჰუმანიტარულ მეცნიერებებში. ე – ური მ–მით კულტურებს შეისწალიან უნივერსალური თვალსაზრისით, გარე დამკვირვებლის პოზიციიდან, რაც გულისხმობს ყველა კულტურისათვის საერთოს შესწავლასა და ასეთი გზით გამოვლენილი მონაცემების შედარებას საერთო მახასიათებლის მიხედვით; ემიკური მიდგომით კულტურის შესწავლა გულისხმობს კულტურულ–სპეციფიკურის შესწავლას. ეს პოზიცია ეყრდნობა კულტურის „შიგნიდან“ მისი მატარებლების პოზიციიდან შესწავლას. ორივე მიდგომა ტრადიციულად აპრობირებულია და გამოვლენილია თითოეული მათგანის ნაკლიცა და უპირატესობაც. ეტიკურის უპირატესობად მიიჩნევა კულტურათა შედარების შესაძლებლობა რაიმე მახასიათებლით ან მახასიათებელთა ერთობლიობით, ნაკლად კი – კონკრეტულ კულტურათა სპეციფიკის ნიველირება და კულტურული კონტექსტის გაუთვალისწინებლობა; ემიკური მიდგომის უპირატესობად მიიჩნევა კონკრეტული კულტურების უფრო სრული, სავსე აღწერა და ფენომენთა უკეთ ახსნის შესაძლებლობა, რადგან გათვალისწინებულია კულტურული კონტექსტი, ნაკლად კი – გამოვლენილ ფენომენთა შედარების სირთულე სხვა კულტურების ფენომენებთან.
ეტიკური და ემიკური მიდგომები
Etic and Emic Approach
კატეგორია: