ჰომოსექსუალობის მედიკალიზაცია გულისხმობს პრაქტიკებსა და ინსტიტუტებს, რომლებიც ჰომოსექსუალობის დაავადებად მიჩნევას ემყარება და მისი მკურნალობის ცდებზეა მიმართული, რაც, თავის მხრივ, სოციალური იერარქიებით, ჰომოფობიითა და ადამიანების კონტროლის სურვილითაა გამოწვეული.

ჯერ კიდევ მე-19 საუკუნის დამდეგს დაიწყო სექსუალური ქცევის კატეგორიზება და ჰეტეროსექსუალობის, ჰომოსექსუალობისა და სხვა კატეგორიების ჩამოყალიბება, რაც მიმართული იყო ჰეტეროსექსუალობის, როგორც ნორმის, დამკვიდრებაზე, ხოლო სხვა ქცევების მიუღებლად, არანორმალურად, პერვერტულად ან დევიანტურად გამოცხადებაზე. ჰომოსექსუალობის სექსოლოგიისა და ფსიქიატრიის საგნად ქცევა ჰომოსექსუალობის მედიკალიზაციის შემდგომი ეტაპი იყო, რის შემდეგაც ჰომოსექსუალი ადამიანები ფსიქიატრიული კლინიკების პაციენტებად იქცნენ. 1962 წელს ამერიკის ფსიქიატრთა ასოციაციამ ჰომოსექსუალობა სამედიცინო პათოლოგიათა სიაში შეიტანა. მიუხედავად იმისა, რომ 1990 წელს მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციამ ეს შეცვალა, ჰომოსექსუალობის მედიკალიზაცია მაინც გრძელდება და დღეს გამოიხატება „გეი გენის“ ძიების ტენდენციებში, დღემდე ბევრ ქვეყანაში შემორჩენილ ე. წ. „კონვერსიული თერაპიის“ პრაქტიკებში და ა. შ.

მიშელ ფუკოს აზრით, სექსუალობაზე დისკურსების გამრავალფეროვნება მე-18 საუკუნიდან იწყება და ეს პროცესი გამოწვეულია კაპიტალიზმის დამკვიდრებით და ადამიანის სხეულისა და შესაძლებლობების კონტროლისა და მართვის სურვილით. ჰომოსექსუალობაზე სამედიცინო დისკურსის შექმნა და მისი მედიკალიზაციაც, სექსუალური ქცევის ნორმისა და დევიაციის კატეგორიებში მოქცევაც ემსახურება ადამიანის სხეულის ისეთი შესაძლებლობების კონტროლს, როგორიცაა რეპრედუქცია და ა.შ.

*** 

გამოყენებული ლიტერატურა: 

Foucault, M. (1979) The History of Sexuality, Volume I: An Introduction. London: Allen Lane.

Conrad, P., Angell A. (2004). Homosexuality and Remedicalization. Volume 41, Issue 5, pp. 32-39.